दादरा नगर हवेली पूर्वी केंद्रशासित प्रदेश होता आणि आता दमण दीव केंद्रशासित प्रदेशाचा भाग आहे.
या प्रदेशावर 1779 पर्यंत मराठ्यांची आणि नंतर 1954 पर्यंत पोर्तुगीजांची सत्ता होती. हा प्रदेश 11 ऑगस्ट 1961 रोजी भारतात समाविष्ट करण्यात आला. येथे “2 ऑगस्ट” हा दिवस मुक्ती दिन म्हणून साजरा केला जातो.
दादरा नगर हवेलीचा सखोल इतिहास आक्रमक राजपूत राजांकडून या भागातील कोळी सरदारांच्या पराभवापासून सुरू होतो. १८ व्या शतकात मराठ्यांनी राजपूतांचा पराभव करून येथे आपली सत्ता स्थापन केली. मराठे आणि पोर्तुगीज यांच्यातील प्रदीर्घ संघर्षानंतर १७ डिसेंबर १७७९ रोजी मराठा पेशवा द्वितीय माधवराव यांनी या प्रदेशातील ७९ गावे 12,000 रुपयांची महसूल भरपाई म्हणून पोर्तुगीजांच्या ताब्यात दिली.
2 ऑगस्ट 1954 रोजी लोकांकडून मुक्त होईपर्यंत पोर्तुगीजांनी या प्रदेशावर राज्य केले. 1954 ते 1961 पर्यंत, हे राज्य जवळजवळ स्वतंत्रपणे कार्यरत होते, जे “स्वतंत्र दादरा आणि नगर हवेली प्रशासन” द्वारे चालवले जात होते.
परंतु 11 ऑगस्ट 1961 रोजी हे राज्य भारतीय संघराज्यात विलीन झाले. तेव्हापासून भारत सरकार हे केंद्रशासित प्रदेश म्हणून शासन करत आहे.
