2025 पासून, सर्व ट्रकमध्ये वातानुकूलित केबिन अनिवार्यपणे ठेवाव्या लागतील, जेणेकरुन जे चालक दररोज 11-12 तास घाम गाळत घालवतात त्यांना विश्रांती मिळू शकेल. खडतर परिस्थितीत काम केल्यामुळे आणि एकाच बसमध्ये लांबचे अंतर कापून वाहनचालकांना कंटाळा येतो आणि त्यामुळे ट्रकच्या अपघाताच्या घटना रोजच घडत आहेत.
व्होल्वो आणि स्कॅनिया सारख्या जागतिक कंपन्यांनी बनवलेले हाय-एंड ट्रक आधीच वातानुकूलित केबिनसह येतात. या मुद्द्यावर अनेक वर्षांपासून वाद सुरू असतानाही भारतातील बहुतांश ट्रक उत्पादक कंपन्यांनी याची कोणतीही दखल घेतली नाही.
सोमवारी केंद्रीय रस्ते वाहतूक मंत्री नितीन गडकरी यांनी घोषणा केली की, ट्रकच्या केबिनमध्ये एसी बसवणे अनिवार्य करण्याच्या प्रस्तावाला त्यांनी अधिकार्यांसह मंजुरी दिली आहे. या प्रस्तावात असे म्हटले आहे की उद्योग अपग्रेड करण्यासाठी 18 महिन्यांचा संक्रमण कालावधी आवश्यक होता.
रस्ते वाहतूक मंत्रालयाने 2016 मध्ये यासाठी सर्वप्रथम प्रस्ताव दिला होता. ते म्हणाले, ‘आपल्या देशात काही ड्रायव्हर 12 किंवा 14 तास गाडी चालवतात. इतर देशांमध्ये, बस आणि ट्रक चालक किती तास ड्युटीवर असू शकतात हे निश्चित केले आहे. आमचे चालक ४३ ते ४७ अंश तापमानात वाहने चालवतात, अशा स्थितीत चालकांच्या स्थितीची कल्पना करायला हवी.
केंद्रीय मंत्री नितीन गडकरी म्हणाले की, ‘मी मंत्री झाल्यानंतरच एसी केबिन सुरू करण्यास उत्सुक होतो. मात्र काही लोकांनी खर्च वाढणार असल्याचे सांगत विरोध केला. आता मी फाइलवर सही केली आहे की सर्व ट्रक केबिन एसी केबिन असतील.
मंत्रालयाच्या अधिकाऱ्याने सांगितले की, ‘उद्योगाने ही तरतूद ऐच्छिक असावी, अशी मागणी केली होती. त्यातील काहींनी दावा केला की, चालक एसी केबिनमध्ये झोपू शकतात. बसचालकांबाबत आमचा नेहमीच असाच समज होता आणि चालकांच्या केबिन वर्षानुवर्षे नॉन-एसी होत्या. पण व्होल्वो बसेसच्या आगमनाने ही कल्पना संपुष्टात आली आणि आता सर्व लक्झरी बसेसमध्ये चालकांसाठी एसी केबिन आहेत. एका अंदाजानुसार, ट्रकमध्ये एसी केबिन उपलब्ध करून देण्यासाठी प्रति ट्रक 10,000 ते 20,000 रुपये अतिरिक्त खर्च येईल.
